İLAÇ FİYATLARI ARTIYOR ECZACI GELİRİ AZALIYOR!
İLAÇ FİYATLARI ARTIYOR ECZACI GELİRİ AZALIYOR!
2004 yılında yürürlüğe giren ilaç fiyat kararnamesiyle ilgili yaşanacak olumsuzlukları Çağdaş Eczacılar Derneği olarak yapmış olduğumuz basın toplantısıyla sıcağı sıcağına ülke kamuoyuna açıklamış ve bu konu ile ilgili bir kitapçık yayınlamıştık.Yaşanan süreç bizim haklılığımızı kanıtladı.
Yeni İlaç Fiyat Kararnamesi ile ilaç maliyet fiyatları Euro’ya, eczacı kar marjı ise kategorize edilerek YTL.’ye endekslendi. Eczacı kar marjının belli fiyat aralıklarına göre kategorize edilmesi ekonomik parametrelerin sürekli değişkenlik gösterdiği Türkiye ve benzeri ülkelerde sorunlar yaratacağı, kararname üzerinde sürdürülen tartışmalar sırasında dile getirilen önemli itirazlardan biriydi. İlaç zamlarıyla birlikte bu sorunun nasıl bir seyir izlediğini, kategorize edilen eczacı kar marjının nasıl bir değişim gösterdiğine bakmak, yapılan bu tartışmaları daha anlamalı kılacaktır.
Eczacı kar marjının fiyat aralıkları şöyle kategorize edilmiştir;
0 -10 YTL. % 25
10 – 50 YTL. %24
50 – 100 YTL. % 23
100- 200 YTL % 16
200 üzeri YTL % 10
Her ilaç zammı ile birlikte bu gruplandırma içinde 0-10 YTL aralığından başlayarak; yukarıya doğru ilaç geçişleri olacağı, bu geçişler arttıkça, eczacı kar marjında tersine olarak % 25 lik dilimden itibaren azalacağını da daha önceden belirtmiştik.
Tablo 1, 2 için tıklayınız.
Haziran 2006 imalatçı fiyatları baz alındığında; olası %30’luk zam sonrasında, 0 – 10 YTL. arasındaki ilaçlardan 409 adedinin (%9,74) fiyatı azalıyor. 10 – 50YTL arasında 247 adedinin (%16,42), 50 – 100YTL arası 94 adedinin ( % 37,60) , 100 – 200YTL arasında 17 adedinin (% 10,49), 200YTL. Üstü ilaçlarda ise 51 adedinin (%22.57) fiyatının artarak bir üst dilime geçtiği görülmektedir (Tablo 3) . Özetle ucuz ilaçların sayısı azalıyor, pahalı ilaçların sayısı ise artıyor.
Tablo 3 için tıklayınız.
Tabloda görüldüğü gibi en büyük sayıda değişen ilaç grubu 0 -10 YTL arasında oluşmaktadır. Bu aynı zamanda eczacı kar marjının en yüksek(%25) olduğu dilimdir.
Haziran 2006 fiyatları ile her ilaçtan birer kutu alıp, birer kutu satan eczacı; aldığı ilaçlar için 240.956,00 YTL ödeyip, 282.845.00YTL tutarında satış yapacak. Yani %17.38 kazanacaktı. Bu ilaçlara %30 oranında zam geldiğinde; ödenecek rakam 312.392.00YTL ye satışın tutarıda 364.661.00YTL ye çıkmakta, yani kar oranı %16.73’e düşmektedir. %17.38 lik bir kazanç oranındaki 0.65 puan azalma(17.38-16.73=0.65) yüzdesel ifade ile %3.74 oranındaki bir kazanç azalmasını ifade eder.
Eczanelerin reel durumunu göz önünü alacak olursak satış agırlığı 0-10YTL ile 10-50YTL olan eczanelerde kar marjı erezyonu, daha yüksek fiyatlı ilaçlarla satıs agırlığı olan eczanelere nazaran daha az olacaktır.
Tablo 4-5 için tıklayınız
Her geçen yı,l eczane masrafları (kira,personel gideri, Bağkur pirimi, SSK pirimi, muasebe giderleri,elektrik,su,telofon,eczane sigortası,tadilat ,teknolojik yatırımlar,oda aidatlari ,yakıt giderleri görünmez vs. giderler) enflasyonun çok üzerinde artarken; toplamda eczacının gelirinin azalması, diğer etmenlerle birlikte, küçük ölçekli eczanelerin kapanma sürecini hızlandıracaktır.
Bugün ülkemizde, 1900 eczane toplam pazarın %45’ini denetlemektedir. Geri kalan 20.000 eczane de %55 ini denetlemektedir. Önümüzdeki süreçte ekonomide yaşanacak olumsuzluklara bağlı olarak, gündeme gelecek ilaç zamlarıyla birlikte, eczacı kar marjındaki erezyonun artarak devam edeceği açıktır.Farklılaşan eczane yapıları içinde, küçük ölçekli eczanelerin bu süreçten en fazla zarar görecekleri tartışılmaz bir gerçektir. Buna, her yıl artan eczane masraflarını da eklediğimizde, tablonun küçük eczaneler açısından ne kadar vahim olduğu ortadır.Bu durum, farklılaşan eczane yapıları arasındaki uçurumu daha da derinleştirecektir.. Küçük ve orta ölçekli eczanelerin sayıları ve pazardaki payları hızla gerilerken, diğerlerinin pazar hakimiyeti artacaktır. Bütün bu tabloda, eczacı kar marjını düzenleyen, yeni İlaç Fiyat Kararnamesi’nin kendisinin sorun olduğu görülüyor. Kararnamenin değiştirilmesi, eczacı meslek hakkının yeniden düzenlenmesi kaçınılmazdır.