Kobay mahkumlar
(The New York Times 13 August 2006)
ABD’de mahkumlarda ilaç denemesi yapılmasını ciddi şekilde sınırlayan yasalar gevşetiliyor. İlaç denemelerinin özellikle ilk saflarında ortaya çıkan problemlere engel olmak için yasada yer alan tedbirlerin değiştirilmesi öneriliyor.
(The New York Times 13 August 2006)
ABD’de mahkumlarda ilaç denemesi yapılmasını ciddi şekilde sınırlayan yasalar gevşetiliyor. İlaç denemelerinin özellikle ilk saflarında ortaya çıkan problemlere engel olmak için yasada yer alan tedbirlerin değiştirilmesi öneriliyor.
Mahkumlarada bağımlılık yapması nedeniyle ilaç denemeleri 30 yıl kadar önce durdurulmuştu.
1970’lerin başlarına kadar ilaçların % 90 kadarı mahkumlarda denenmekteydi.
Holmesburg hapishanesinde denenen ilaçlar ile mahkumlar radyoaktif, halusinojen ve kanserojen kimyasallara maruz kaldılar. Mahkumlarda bağımlılık ve halüsinasyonlar ortaya çıktı. 1974’den sonra bu araştırmalar keskin bir şekilde durduruldu.
Bu hapishanede mahkumlar ayakkabı ve tshirt fabrikalarında çalıştıkları zaman günde 15-25 sent ücret alıyordu .İlaç denemelerine katılan mahkumlara ise ayda 1500 dolar ödeniyordu.. Doğru dürüst okuma yazması olayan mahkumlara belgeler imzalatılarak rızaları alınıyordu.
Eski bir mahkum olan Jones, üzerinde bir losyon denendikten sonra derisinin renginin değiştiği sırtı ve bacaklarında kızarıklıklar oluştuğu için mahemeye baş vurdu ve 40 000 dolar tazminat aldı.
.
1978 yılında kabul edilen yasaya göre mahkumlar ancak “minimal risk” taşıyan biyomedikal araştırmalara katılabiliyor. Mahkumlara isterlerse ilaç araştırmasının daha az tehlikeli olan son fazlarına katılmalarına izin veriliyor.Bu iaçların denendiği kişilerin en az yarısının mahkum olmayan kişiler olması gerekiyor.Bu şekilde ilaçların isteksiz kişilerde denenmesinin zorlaştırılması amaçlanmış.
Holmesbur 1995’de kapatıldı fakat temmuz ayında yeniden kısmen açıldı.
ABD’de durum böyle iken Türkiyede İnsani Amaçlı İlaca Erken Erişim Programı (Compassionate Use ) ve klavuzu yayınlandı.
Bu programın amacı “ülkemizde tedavisi başarısız olmuş ciddi hastalara, ülkemizde ruhsatlı olmayan, diğer ülkelerde ruhsatlı olan veya olmayan ilaç(lar)ın, ilacı geliştiren firma tarafından insani gerekçelerle ücretsiz temin edilmesini amaçlayan bir düzenleme” olarak açıklanıyor.
Bu program eğitim hastanelerinin yanısıra, uygulama yapılacak yerin yeterliliği onaylanmış devlet hastaneleri ile A1 sınıfı özel hastanelerde de uygulanabilir.Uygulama sırasında ilacın kullanıldığı hastalarda ortaya çıkan ölümler ve diğer ciddi advers olaylar en kısa sürede İlaç ve Eczacılık Genel Müdürlüğü’ne bildirilir.
Hazırlanan patent yasa tasarısı da mevcut kimyasalların yeni tıbbi alanlarda kullanılabilmesi için yapılan çalışmaları desteklemeyi amaçlıyor
Klinik çalışmalar sonucunda aynı kimyasal maddenin, yeni kullanım, yeni dozaj formu, yeni formülasyon gibi her buluşu 20 yıl daha bir patent koruması ile ödüllendiriliyor.
Anlaşılan ABD mahkumlarını ilaç denemelerinden korumak için önlemler almaya çalışırken, Türkiye bu klinik denemelere talip oluyor ve teşvik ediyor.Belki de bizdeki denetim ve kontrollerin daha etkili olmasına, hastaların daha bilinçli olmasına güveniyoruzdur.
