Avrupa Birliği’nin çifte standartları fakir ülkeler için ilaçsız kalma tehdidi oluşturuyor.
20. Ekim.2009 Oxfam International
“Oxfam International and Health Action International Europe.” tarafından yayınlanan rapora göre, Avrupa Birliği, büyük ilaç şirketlerinin menfaatlerini, dünyada temel ilaçlara ulaşamayan 2 milyar insanın üstünde tutarak, dünya ticaret kuralları ile çelişiyor.
Oxfam Sağlık Grubu’nun raporunda; “Avrupa Birliğine üye ülkeler, hem kendi gelişme politikalarında sağlığa erişimi arttırmalı ve hem de ticari politikaları ile ekonomik ilaçlara erişimi kolaylaştırmalıdırlar.” deniyor.
Rapora göre, bu yılın başlarında Hollanda anti-HIV ilaçları ve diğer ilaçları haczettikten sonra Hindistan ve Brezilya Dünya Ticaret örgütünde Avrupa komisyonuna karşı şikayet dosyası sunuyor.
Bu ilaçlar Hindistandan, Avrupa yoluyla Brezilya, Kolombia ve Nijerya’ya gidiyordu.
Raporda, 2008 yılının sonlarından itibaren Hollanda’nın yaptığı gibi Almanya da gelişmekte
olan ülkelere gönderilecek olan 19 jenerik ilaç sevkiyatını gümrükte alıkoydu.
AB, dünya global ticaret kuralları ile garanti altına alınmış olan, düşük maliyetli jenerik ilaçlara erişim hakkından feragat etmeleri için gelişmekte olan ülkelerin devletleri üzerindeki baskıyı arttırıyor.
Avrupa Birliği dayattığı bu önlemler ile kendi iç pazarlarında ilaç fiyatlarını düşürmeye çalışırken gelişmekte olan ülkelerdeki ilaç fiyatlarının yükselmesine yol açacaktır.
Avrupa Birliğine üye 27 ülkeden 24 ü ilaçlarda fiyat kontrolü uygulamak için adımlar atmaktadır.
Avrupa Birliği aynı zamanda çift taraflı serbest ticaret işlemlerinde Dünya Ticaret Örgütü’nün mevcut TRIPS anlaşmasının ötesinde yeni veri imtiyazı kuralları üzerinde ısrar ediyor.
Avrupa Birliği’nin politikaları, ilaçların maliyetlerini arttırıyor. Bu durum sağlık bütçelerinin % 60-80’ni ilaçlara harcayan gelişmekte olan ülkelerdeki en fakir insanları orantısız olarak çok sert vuruyor.
Milyonlarca yoksul insan ilaç parasını kendi cebinden ödemek zorunda olduğundan fiyatlardaki küçük bir artışı bile bu ilaçların el yakmasına yol açabiliyor.
Avrupa Birliği’nin ticari ajandası’nın, gelişmekte olan ülkelerdeki halk sağlığına ciddi zarar verdiği konusunda artan belirtiler olduğu ifade ediliyor.
Raporda AB politikalarının gelişmekte olan ülkelerde ilaca ulaşıma zorlaştırdığı ifade ediliyor. Gelişmekte olan ülkelerde Veri imtiyazı jerik ilaçların pazara çıkması geciktiriliyor.
Gelişmekte olan ülkelerin sağlık gereksinimlerini karşılamaya yönelik ilaçları geliştirme konusunda, Dünya Sağlık Örgütü’nün tavsiyeleri doğrultusunda bir ilerleme kaydedilmiyor. Gelişmekte olan ülkeler için yapılan Ar-Ge harcamaları yetersiz kalıyor.Avrupa Birliği, Avrupa vatandaşlarının sağlığını geliştirmek için yatırımlarını arttırırken gelişmekte olan ülkelerde sağlık için gerekli olan ilaçlara ulaşımı engelliyor.
Notlar:
- TRIPS (Agreement on Trade Related Aspects of Intellectual Property Rights) global patent sistemi düşük maliyetli jenerik ilaçları kısıtlıyor fakat gelişmekte olan ülkeler için yeni ilaçlar geliştirmeye hız vermiyor.
- The TRIPS anlaşması ve TRIPS ve Halk sağlığı üzerine Doha Deklerasyonu (2001) devletlere veri imtiyazı zorlamalarına karşı halk sağlığını öncelikli olarak koruma konusunda koruyucu önlemler alma ve esnek davranma konusunda yasal haklar vermektedir.
- Az gelişmiş ülkeler 2016’a kadar TRIPS’i tamamen uygulayacaklardır.
EU double standards threaten to leave poor countries without medicines. Oxfam International. http://www.oxfam.org/
